آنفلوانزا یک بیماری عفونی با سرایت بال می باشد که توسط انواع مختلف ویروس های آنفلوانزا ایجاد می شود.
ویروس آنفلوانزا هر ساله نسبت به سال های گذشته دچار تغییر می شود و به همین دلیل بدن انسان توانایی ایجاد ایمنی
دائمی نسبت به این دسته ویروسی را ندارد.این عدم توانایی در ایجاد ایمنی پایدار باعث می شود که هر ساله در فصل های
پاییز و زمستان شاهد شیوع این ویروس در جامعه باشیم.
در مطالعات دیده شده که کودکان بخصوص کودکان گروه سنی زیر ۵ سال نسبت به آنفلوانزا آسیب پذیر تر هستند. احتمال
بستری و ایجاد عوارض ثانویه مثل ذات الریه (پنومونی) بیشتر و احتمال ابتلی شدید منجر به مرگ نیز در آنان بیشتر است.
علایم :
علایم آن ممکن است از خفیف تا شدید بروز پیدا کند و به طور معمول شامل :
- تب
- احساس سرما و لرز
- بدن درد
- ضعف و بی حالی شدید
- سوزش گلو
- آبریزش و گرفتگی بینی
همچنین در تعداد کمتری از بیماران علایم گوارشی شامل حالت تهوع واستفراغ، اسهال و درد های کرامپی شکم نیز ممکن
است بروز پیدا کنند.
علایم معمول بین ۱ تا ۴ روز از زمان مواجهه با ویروس شروع می شوند و حدود یک هفته ادامه پیدا می کنند. ممکن است بی
حالی و سرفه تا چند هفته ادامه پیدا کند
راه های انتقال :
ویروس آنفلوانزا به طور کلی در بینی و حلق و مجاری تنفسی به تعداد زیاد یافت می شود و راه های انتقال آن شامل موارد
زیر است:
- انتقال به وسیله قطرات ریز تنفسی : در این نوع انتقال ویروس به وسیله سرفه یا عطسه فرد مبتل وارد هوا شده و به دستگاه
تنفسی سایر افراد وارد می شود. - انتقال مستقیم : فرد مبتل با لس کردن دهان و بینی خود و سپس لس کردن سایر افراد ممکن است ویروس را مستقیما به
آن ها انتقال دهد. - انتقال به وسیله سطوح آلوده : ویروس آنفلوانزا تا چندین ساعت توانایی سالم ماندن روی سطوح مثل میز،اسباب بازی یا
دستگیره های در را دارد و در صورت تماس فرد سالم با این سطوح که از پیش توسط افراد مبتل آلوده شده اند شانس ابتل
وجود دارد.
راه تشخیص :
آنفلوانزا معمول با شروع ناگهانی علیم آن شامل تب،احساس سرما و لرز،بدن درد،سرفه، گلو درد و بی حالی شناخته می
شود. کاهش اشتها در بعضی بیماران دیده می شود. ممکن است پزشک آزمایشات روتین خون یا آزمایشات تخصصی را
جهت تایید تشخیص درخواست کند. با این که علایم آنفلونزا در کودکان تا حدود زیادی با بزرگسالن یکسان است، بد نیست
به موارد زیر اشاره ای داشته باشیم :
- نوزادان و شیرخواران ممکن است فقط با تب بال بدون هیچ علامت دیگری بیماری را بروز دهند.
- در کودکانی که سن پایین تری دارند تب معمول شدید تر (بالی ۵.۳۹ درجه) می باشد و ممکن است در پی تب دچار تشنج
شوند. - آنفلوانزا از دلیل شایع خروسک، ذات الریه (پنومونی) و عفونت مجاری هوایی کوچک (برونشیولیت) در اطفال می باشد.
- علایم گوارشی مثل دل درد،تهوع و استفراغ و اسهال در کودکان شایع تر می باشند.
نحوه درمان:
درمان به علیم، شدت علیم، سن و وضعیت کلی سلمت بیمار بستگی دارد و هدف آن کاهش علیم تا زمان ایجاد ایمنی در
بدن بیمار است.
درمان موارد خفیف و متوسط آنفلوانزا معمول به صورت سرپایی و شامل موارد زیر است:
- استامینوفن : برای کاهش درد و تب استفاده می شود.
- دارو های ضد سرفه
- دارو های ضد ویروس که در موارد شدید برای کاهش دوره ابتل استفاده می شوند.
- مصرف مایعات زیاد
- استراحت کافی
جلوگیری از ابتلای کودکان:
همانطور که پیش از این نیز گفته شد آنفلوانزا یک بیماری ویروسی تنفسی است و راه های جلوگیری از ابتلی آن مانند اکثر
این ویروس ها (مثل سرماخوردگی) شامل موارد زیر است:
- بعد از تماس خودتان یا کودک با فردی که مبتل به علیم تنفسی است حتما دست های خودتان و یا کودک را بشویید.
- بعد از پاک کردن بینی کودک دست های خودتان و کودک را بشویید.
- در صورتی که فرد بیماری در خانه وجود دارد سطوحی که کودک با آن ها در تماس است و اساب بازی هایی که ممکن
است آلوده شده باشند را بشویید و تمیز کنید. - به کودکان آموزش دهید هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی را با دستمال کاغذی بپوشانند و بالفاصله دستمال را دور
انداخته و دست های خود را بشویند. خودتان نیز همین کار را بکنید - اگر کودکتان به مدرسه یا مهد کودک می رود تا زمان بهبود کامل تب و بهبود حال عمومی از رفتنش جلوگیری کنید.
- در صورت در دسترس نبودن آب و صابون از محلول های ضد عفونی بر پایه الکل استفاده کنید. دقت داشته باشید که مواد
شوینده باید دور از دسترس اطفال قرار بگیرند. - علوه بر راه های متشرک برای بیماری های ویروسی تنفسی که در بال ذکر شد قطعی ترین و مطمعن ترین راه جلوگیری
از ابتل به آنفلوانزا واکسن آنفلوانزا می باشد که هر ساله قبل از شروع فصل سرما با توجه به آخرین تغییرات ویروس
آنفلوانزا تهیه می شود و در اختیار شما قرار می گیرد.
واکسن آنفلوانزا :
همان طور که گفتیم ویروس آنفلوانزا هر ساله دچار تغییر می شود و به همه بزرگسالن و کودکان با سن بالی ۶ ماه توصیه
می شود هر سال قبل از شروع فصل سرما واکسن آنفلوانزا تزریق کنند.
با این حال تزریق واکسن در افراد زیر با ضرورت بیشتری همراه است:
- افرادی که بیماری مزمن قلبی یا ریوی دارند.
- افراد که بیماری کبدی یا کلیوی دارند.
- افرادی که بیماری های غدد درون ریز مثل دیابت دارند.
- افرادی که بواسطه ی سایر بیماری های ویروسی یا مصرف دارو های سرکوب کننده سیستم ایمنی،ایمنی ضعیف تری
دارند. - افرادی که بیماری های خونی مثل آنمی سیکل سل دارند.
- و همچنین افرادی که در خانواده خود دارای عضوی با بیماری های مزمن هستند.
کودکانی که زیر ۹ سال سن دارند و اولین بار واکسن آنفلوانزا دریافت می کنند، برای ایجاد ایمنی کامل باید ۲ دوز واکسن
با فاصله زمانی ۴ هفته تزریق کنند.
حدود دو هفته بعد از تزریق واکسن بدن به بیشترین سطح ایمنی نسبت به ویروس می رسد. اکثریت افراد در صورت تزریق به
موقع واکسن به آنفلوانزا مبتل نمی شوند. در عده کمی که ممکن است مبتل شوند نیز علیم به صورت خفیف تری بروز پیدا
می کند و به طور کلی همه افراد دز دریافت واکسن آنفلوانزا سود می برند.
عوارض واکسن آنفلوانزا :
بعضی عوارض جانبی واکسن ممکن است شبیه آنفلوانزای خفیف باشند. مثل سردرد یا تب های خفیف که یک روز بعد از
تزریق احساس می شوند و به سادگی با استامینوفن بهبود می یابند. ممکن است در محل تزریق دچار درد شود. همچنین در
موارد نادری در کودکانی که حساسیت به تخم مرغ دارند واکنش های آلرژیک شدید دیده شده است.
نشانه های نیاز به مراجعه به پزشک در کودک مبتل به آنفلوانزا:
- در صورتی که فرزندتان بیماری های زمینه ای دارد یا دارو های سرکوب کننده ایمنی مصرف می کند.
- در صورتی که سن زیر ۶ ماه دارد.
- در صورتی که استفراغ مداوم یا اسهال شدید دارد.
- در صورتی که بی قرار شده است و آرام نمی گیرد.
- در صورتی که سخت نفس می کشد یا تنفس های همراه با صدا دارد.
- در صورتی که بعد از ۵ روز از شروع علیم بهبود نیافته یا این که بعد از بهبود نسبی مجددا دچار تب یا علمت جدیدی
شده است. - در صورتی که فرزندتان دچار مشکلت شدید تنفسی، خواب آلودگی و عدم پاسخگویی، گیجی، سفتی گردن و یا تشنج شد
سریعا کودک را به اورژانس منتقل کنید یا با تلفن های اورژانس تماس بگیرید.